,,Marum als gemeente bestaat sinds 1811, we hebben dit te danken aan Napoleon Bonaparte. Wij danken niet alleen de burgerlijke stand en het Burgerwetboek aan hem maa dus ook onze gemeente. De grote veenbrand en de aardappelziekte moesten nog komen, met zelfs een echte aardappeloproer tot gevolg De ontginningen van de Haar en Trimunt lagen pas 50 jaar achter ons. Door de veenbranden en de aardappelziekte waren zoveel mensen afhankelijk van de bedeling dat besloten werd als werkverschaffingsproject de Wilpsterweg aan te leggen. Dit zelfde gebeurde veel later ook met het Trimunter bos. Veel mensen woonden in Plaggenhutten. Één ding hadden de mensen met elkaar gemeen en dat was ARMOEDE.”
Soms is het tijd voor een historisch getoonzette terugblik. De laatste algemene beschouwingen van de gemeente Marum waren het moment voor fractieleider Hans Koenders om eens terug te kijken naar de situatie in 1811 toen de gemeente Marum geen 26 miljoen maar slechts 8500 euro had om te zetten. …
Andere tijden!
Lees dat verhaal dat ook over snel internet, de Marumer Kamer en de wereldranglijst van geluk gaat en toch met twee benen op de sociale grond staat.
Voorzitter, leden van de raad, publiek en luisteraars.
Dit zou normaal gesproken het einde van de raadsperiode geweest zijn maar we gaan nog een jaartje door. Maar dit is wel de allerlaatste begroting die we in onze gemeente behandelen
Marum als gemeente bestaat sinds 1811, we hebben dit te danken aan Napoleon Bonaparte
Wij danken niet alleen de burgerlijke stand en het Burgerwetboek aan hem maa dus ook onze gemeente. De grote veenbrand en de aardappelziekte moesten nog komen, met zelfs een echte aardappeloproer tot gevolg
De ontginningen van de Haar en Trimunt lagen pas 50 jaar achter ons
Door de veenbranden en de aardappelziekte waren zoveel mensen afhankelijk van de bedeling
dat besloten werd als werkverschaffingsproject de Wilpsterweg aan te leggen. Dit zelfde gebeurde veel later ook met het Trimunter bos. Veel mensen woonden in Plaggenhutten
Één ding hadden de mensen met elkaar gemeen en dat was ARMOEDE
Politieke partijen bestonden nog niet. De raad vergaderde in een dorpscafé. Er zijn mensen die dit weer voorstaan. Maar de bekende sigaar mag niet meer gerookt worden, hooguit de sigaar uit eigen doos. Voorzieningen die we nu hebben waren toen onbekend.
Een zwembad en tennisbanen kende we niet. Voetbal bestond nog niet. Over gezondheidszorg zullen we het helemaal niet hebben. Openbaar vervoer bestond uit een postkoets en een trekschuit
De verzuiling moest nog uitgevonden worden. Natuurontwikkeling, de bewoners uit 1811 zouden ons glazig hebben aangekeken. Kortom de wereld van nu zou voor de bewoners van toen een niet te dromen droom geweest zijn. Maar de gedachte dat de bevolking zou besluiten de gemeente op te heffen en op te gaan in een veel grote geheel zou waarschijnlijk ook toen geen grote impact hebben gehad. De gemeenschap was niet de gemeente maar het dorp, de buurt en de familie
Marum heeft het als zelfstandige gemeente heel lang goed gedaan en een voorstel tot herindeling werd in de jaren 90 nog afgeschoten. Een deel van Boerakker koos er toen zelfs voor liever bij Marum dan bij Leek te horen. En niemand zal weten wat er gebeurd zou zijn als Philips voor Marum gekozen zou hebben i.p.v. Drachten. Voorzitter de geschiedenis gomt veel uit maar gelukkig niet alles
Een begroting is geen doel op zich maar een middel om beleid uit te voeren, hoe ruimer de begroting, hoe meer mogelijkheden voor beleid. De begroting van 2018 is ongeveer 26.000.000
En die van 1811 dan ? Na wat speurwerk Van Alex, Klaske en Jolanda is dit nu ook bekend.
In het verslag van de 9e zitting staat te lezen. De gemeente had geen inwoners maar het waren zielen, 1360 in totaal. We hadden een begroting van 2124 Franc of te wel 458 euro. Naar nu zou dat zo’n 8.500 euro geweest zijn. De voorliggende begroting is bijzonder, en in tegenstelling tot de afgelopen 8 jaar zelfs ruim. Onlangs is de begroting in deze raad nog vergeleken met de Postcode straatprijs. In het coalitieakkoord is vrijwel als eerste regel de wens uitgesproken dat Marum op 1. Jan 2018 een financieel gezonde gemeente zal zijn. Dit is gelukt. Als PvdA fractie beoordelen we deze begroting aan de hand van onze speerpunten. Duurzaamheid, Leefbare dorpen, Samenleven, Betaalbaar wonen en Werk en inkomen
Voorzitter Marum is minder dan een stip op de wereldkaart. Maar daarom zijn we niet minder verantwoordelijk voor de leefbaarheid van deze planeet. Op anderen wachten is geen optie, daarvoor zijn de problemen te groot. De doelstellingen van Parijs zijn pas voor een derde ingevuld
Met onze duurzaamheidlening de houtsnippercentrale en het voorgenomen zonnepark zijn enkele stappen gezet. Met de wetenschap van nu is het jammer dat het zonnepark een privaat initiatief is dat niet direct ten goede komt aan de burgers. Dat is een gemiste kans geweest. Hoe mooi zou het geweest zijn als dit uitgevoerd was door een coöperatie. Het was mogelijk geweest dat 1500 huizen in onze gemeente mee hadden kunnen doen. Dit was een flinke stap geweest richting duurzaamheid.
Nogmaals wij vinden het vreemd dat de gemeente 90.000 euro moet betalen om dit park te ontsluiten. Wellicht zijn niet alle fracties dit met ons eens is. Voor ons is dit een zaak van de ondernemer, het verdienmodel werkt ook in zijn voordeel. Graag een reactie hierop
Dit neemt niet weg dat de uitdaging groot blijft.
Voor de nieuwe gemeente Westerkwartier moet de lat hoog gelegd worden. Iedere mogelijkheid om duurzaamheid te stimuleren moet aangegrepen worden. Ongetwijfeld een onderwerp dat hoog op de politieke agenda zal komen te staan. De partijen lopen zich nu al warm.
Voorzitter. Het is goed dat we een dorpencoördinator hebben en dat dit door de overige gemeenten van het Westerkwartier als een waardevolle proef gezien wordt. leefbaarheid heeft slechts ten dele te maken met voorzieningen maar vooral met mensen, dus daar ligt de sleutel.
Het mag niet zo zijn dat straks de verenigingen van dorpsbelangen het enige loket zijn voor de gemeente, en op die manier een soort onbedoelde bestuurslaag vormen. Bewoners moeten meer invloed krijgen op wat er in hun wijk of straat gebeurt. Dit is voor de PvdA Marum een sleutel voor leefbaarheid. Maar hoe doe je dat? Niet afwachten maar er op af. De gemeente moet bewoners in een vroeg stadium bij de plannen betrekken. Mensen kennen hun buurt en weten wat er leeft.
Dit is goed voor draagvlak. Maar de gemeente moet meer open staan om deze plannen vanuit de wijk of buurt op te pakken en te beoordelen op uitvoerbaarheid.
Het is een forse uitdaging voor Marum en de nieuwe gemeente met ruim 40 dorpen om plannen eerlijk te beoordelen en uit te voeren. Waarom lukt het wel in het ene dorp en heeft een ander dorp het nakijken. Soms lijkt het op U vraagt en wij draaien, vraag je niets dan heb je het nakijken. Klantgericht werken is werken in de geest van de regels en niet andersom.
Als PvdA vinden we dat we samen vooruit moeten. De gemeente wil faciliteren en bewoners moeten worden uitgedaagd, dus er op af.
Tenslotte snel internet . We praten er al jaren over maar er gebeurd helemaal niets. Sterker nog het snelle internet is ongeveer tot stilstand gekomen en voor het buitengebied een zoethoudertje geworden. Dit moet echt opgepakt moeten worden, heeft U plannen of moeten wij met initiatieven komen. Ik hoor het graag
Bij leefbaarheid hoort ook groenonderhoud en goede wegen. We zijn blij met de initiatieven die er zijn om hier achterstanden aan te pakken. Maar ook met de plannen voor de wegen in de Wilp en Lucaswolde. M.b.t. het groenonderhoud, wat doen we nadien? Zoals U weet het blijft groeien, heeft U daar een plan voor. Gaan we hier mensen inzetten met een afstand tot de arbeidsmarkt? Jammer is wel dat Jonkersvaart nog steeds het nakijken heeft. Is het de weg die de kade slecht maakt of is het de kade die de weg slecht maakt. De kip of het ei, zeg het maar. Hoe kan het dat er al meer dan 8 jaar een niet op te lossen verschil van mening bestaat tussen de gemeente en het waterschap.
Voorzitter in toenemende mate zijn we onderdeel geworden van een samenleving op basis van diagnoses, Wie niet de gewone burger is en een diagnose krijgt wordt ingedeeld bij een groep, veelal met het bijbehorende budget en een vooroordeel. Wij pleiten voor een samenleving waarin iedereen mee doet en waarin mensen niet in hokjes geplaatst zijn. Geen exclusie of separatie maar een Inclusieve samenleving. Mensen wonen bij elkaar. Oud, Jong, gehandicapten, Arm of Rijk. Niet alleen wijken met koophuizen maar gemende wijken met koop en huurhuizen en huizen waarin mensen wonen met een beperking en mensen die van buitenlandse afkomst zijn. Juist die vermenging heeft een meerwaarde. De Hermanshoeve en directe omgeving is hier en voorbeeld van.
Over de Hoorn zijn de geluiden verstomd, maar aan de woonsituatie van onze ouderen is niets veranderd, kunt U ons bijpraten, zijn er nog ontwikkelingen. Of moeten we als gemeente zelf het initiatief nemen. Voorzitter in het coalitieakkoord werd gesproken over een doorgaande leerlijn. Het IKC is hier het resultaat van. We staan achter de plannen om te komen tot een Integraal Kind Centrum. Om maar gelijk met de deur in huis te vallen. Voor ons is het helder dat het evenementen terrein de enige echte optie is. Bij het opstellen van de plannen zal rekening gehouden moeten worden met de terugloop van het aantal kinderen, gesproken wordt over 15 % in korte tijd. Dit betekent minder groot en het mag niet ten koste gaan van de invulling van de plint in het centrum. De plint is een rotwoord. Vanavond noem ik het de Marumer Kamer. Wie een betere naam heeft ? We horen het graag
Hoe dan ook moet er zwaar ingezet worden op de invulling hiervan, wij denken aan de bibliotheek, het Marheem, in ieder geval ook Horeca en t.z.t. een front-Office van de gemeente. Kortom, er moet meer reuring in dit gebied komen. Laten we beginnen met het plaatsen van zitbanken. Wij moeten er niet aan denken dat de opvolger van het Acht Dorpen Nieuws, Het Lege Pleinennieuws gaat heten.
Dit brengt mij dan direct op betaalbaar wonen. 7.5 % van onze inwoners heeft een hoog inkomen en 10 % heeft een laag inkomen.
Mensen met lage inkomens zijn afhankelijk van de wooncoöperatie en van toeslagen.
Een andere groep die tussen de wal en het schip dreigt te vallen zijn de middeninkomens, (25.000 – 45.000) Te veel inkomen voor een huurwoning en te weinig inkomen om te kopen
De WRR de Wetenschappelijk Raad voor het Regeringsbeleid vergelijkt deze groep met Fietsen, flink doortrappen anders val je om. Uit meerdere gesprekken die we het afgelopen jaar gehad hebben met de leiding van Wold en Waard en het huurdersplatform is voor ons duidelijk geworden dat we geen initiatieven hoeven te nemen voor de koopmarkt. In onze gemeente is behoefte aan goedkope huurhuizen in het centrum van Marum, voor jongeren, voor mensen met een beperking en voor ouderen. Het mag niet zo zijn dat huisvesting de negatieve barometer is van ongelijkheid.
Voorzitter, Misschien wel het belangrijkste thema, Werk en Inkomen. Wie werkt en voldoende inkomen heeft is vrij en onafhankelijk, maar dat geld niet voor iedereen. Meer mensen hebben meerdere banen om rond te komen. Ruim 5 % is geregistreerd als werkzoekenden. Het aantal bijstandsgerechten is ongeveer even groot. Daarnaast bestaat er een groep die op zoek is naar werk en die niet voorkomen in de statistieken. Nog steeds moeten alle zeilen bijgezet worden.
Zeker als we ons bedenken dat Novatec ook afgebouwd wordt. Tijdens onze gesprekken met de cliëntenraad van Novatec werd duidelijk dat van binnen naar buiten ook niet altijd even vlekkeloos verloopt. Er is sprake van een behoorlijk terugval veroorzaakt door te hoge eisen en te weinig begeleiding. Knap vonden we het dat deze verhalen verteld werden zonder dat dit overging in geklaag en beschuldigende vingers. Wij doen dat ook niet, maar we zijn er nog niet. Ten aanzien van de transitie van het sociaal domein zijn we niet ontevreden. Niet iedereen zal tevreden zijn maar we hebben niet de indruk dat er veel dingen fout gaan.
Sterker nog ook de dialoog bijeenkomsten die georganiseerd zijn door de werkgroep Sociaal Domein bevestigen dit beeld. Wat wel naar voren komt is de behoefte aan meer flexibiliteit. Wat soepeler omgaan met regels kan veel bureaucratie voorkomen. Ook hier werk in de geest van de regel !
Wij vragen U kritisch te kijken naar de schuldhulpverlening, uiteindelijk zijn het vaak de overheden die door niet goed te communiceren de problemen alleen maar groter maken.
Een schuld van een ton bestaat meestal voor 60.000 euro uit kosten. Naast zichtbare armoede kennen we ook de schaamarmen, mensen die door het verlies van werk, scheiding, ziekte onder het bestaansminimum gekomen zijn, maar zichtbaar zijn ze niet . Ook deze groep hebben we hier.
Dit jaar hebben we een motie ingediend om geld te reserveren voor de implementatie voor de omgevingswet, deze motie is aangehouden. Nu dit geld beschikbaar gesteld is trekken wij deze motie in. De begroting laat zien dat we gestopt met het ondersteunen van Groningen Hartveilig. Ik hoop dat dit een vergissing is. 1.200 euro kan toch niet het probleem zijn. Te meer omdat we nog flink wat burger hulpverleners nodig hebben Ook hierop graag een reactie
Dit is de laatste begroting van Marum als zelfstandige gemeente, zoals gezegd een ruime begroting met een aantal duidelijke ambities. Ja er blijft geld over, maar de noodzaak om dit nu uit te geven voelen we nu niet. Ook de nieuwe gemeente is onze gemeente.
Als afsluiting maak ik gebruik van de woorden van Herman Pleij
Niemand wordt wakker met de gedachte, wat ben ik gelukkig in Marum te wonen. Ook zal straks niemand wakker worden met de gedachte wat ben ik gelukkig in de Gemeente Westerkwartier te wonen Niemand wordt wakker in dit land met de gedachte wat ben ik gelukkig met de goede gezondheidszorg. En de toegankelijkheid van de overheid voor de burger.
Niettemin heeft een dergelijke constatering wel een zesde plaats opgeleverd op de Wereldranglijst van Geluk.
Voorzitter ik wens U, U allen niet alleen veel Wijsheid maar ook veel geluk toe.